Śladem robotniczych osiedli – Giszowiec

Jest jednym z najpiękniejszych osiedli w Katowicach, a jednocześnie cennym obiektem na Szlaku Zabytków Techniki województwa śląskiego, któremu w czasie wycieczki po Górnym Śląsku z pewnością warto poświęcić nieco więcej czasu. Jakie atrakcje czekają na tych turystów, którzy zdecydują się odwiedzić Giszowiec?

Z kart historii – dzieje Giszowca w pigułce

Nazwa osiedla pochodzi od Jerzego Giesche- niemieckiego przedsiębiorcy, którego działalność kontynuował koncern górniczo-hutniczy Georg von Giesches Erben („Spadkobiercy Gischego”), aktywnie działający m. in. na terenie Katowic. Samo osiedle powstało w chwili, gdy przemysł na Górnym Śląsku rozwijał się dynamicznie, a nowe kopalnie potrzebowały nowych pracowników. To z myślą o nich zaczęto w początkach XX wieku budować osiedle, nazwane z czasem Giszowcem.

Osiedle to było gotowe już w 1910 roku. Pionierskie rozwiązania oraz komfort, jakim mogli się cieszyć jego mieszkańcy, szybko zapewniły Giszowcowi sławę. Georgowi i Emilowi Zillmannom, architektom Giszowca i pobliskiego Nikiszowca, przyświecała idea miasta – ogrodu. Do dziś w zabytkowej części Giszowca nie brak zieleni, a przydomowe ogródki urzekają swym charakterem. Co jeszcze można tu zobaczyć?

Giszowiec i jego charakterystyka

Osiedle to zaprojektowano w taki sposób, by mogło tu zamieszkać 600 rodzin robotniczych i 38 urzędniczych. Domy mieszkalne były stawiane według kilkunastu projektów, stąd też Giszowiec może się pochwalić znaczną różnorodnością. Wystarczy uważniej przyjrzeć się oknom czy dachom, by dostrzec bogactwo tutejszej architektury. Mieszkania, jak na warunki ówczesnych osiedli robotniczych, były dość duże i dobrze urządzone. Większość z nich składała się z 2-3 pokoi. Choć w domach nie było bieżącej wody, mieszkańcy mogli ją bez problemów czerpać z licznych hydrantów.

A co z ubikacjami? Te poustawiano w przydomowych ogródkach, a nieczystości z nich raz w tygodniu wywożono do pobliskiej kompostowni. Znacznie większe i wygodniejsze były mieszkania urzędników, w których pojawiała się już bieżąca woda, a w niektórych przypadkach również ubikacja. Na terenie osiedla znalazł się też zielony plac, pełniący rolę rynku, oraz obiekty mające służyć wszystkim mieszkańcom osiedla.

Dla wszystkich, którzy uwielbiają polskie zabytki portal haloczestochowa.pl przygotował opisy najpiękniejszych atrakcji tego typu w Częstochowie.

Osiedla robotnicze są jedną z ważniejszych atrakcji dla turystów odwiedzających Górny Śląsk. Ich historyczny charakter i ciekawa architektura sprawiają, że spacer po ich ternie staje się wyjątkową przygodą dla każdego.